Mustang (2015)

Reżyseria: Deniz Gamze Ergüven
Scenariusz: Deniz Gamze Ergüven
Produkcja: Francja, Niemcy, Turcja, Katar
Gatunek: Dramat
Czas trwania: 97 minut

Obsada:
Günes Sensoy: Lale
Doga Zeynep Doguslu: Nur
Ilayda Akdogan: Sonay

We współczesnej europejskiej kulturze miłość stanowi podstawę do zawarcia związku małżeńskiego. Choć i od tej zasady z pewnością znajdzie się niemało wyjątków, to trzeba przyznać, że taki schemat działa w bliskiej nam społeczności. Jednak nie wszędzie na świecie wybór męża jest taki prosty i przyjemny. Turecka reżyserska przedstawia zaskakujące kontrowersyjne tło wydarzeń w swoim ojczystym kraju. W miejscu, będącym na pograniczu Europy, wcale nie tak bardzo od nas oddalonym. A to właśnie tam dzieją się rzeczy, które momentami mogą mocno szokować. Szczególnie, że dotyczą spraw codziennych.

Rozpoczyna się lato. Pięć sióstr wraca do domu ze szkoły, świętując zakończenie roku szkolnego. Po drodze bawią się ze swoimi rówieśnikami na plaży i radośnie poddają się dziecięcym wygłupom. Kiedy przekraczają próg swojego domu, nic nie będzie już takie samo jak wcześniej. Dziewczynki zostają oskarżone o niemoralne prowadzenie się i zamknięte w czterech ścianach. To tutaj mają nauczyć się wszystkich umiejętności wzorowej żony i gospodyni – gotowania i sprzątania. Po takim przygotowaniu mają zostać oddane kolejnym mężczyznom, które zgłoszą się po ich rękę. Czy tak szybko odebrane dzieciństwo i swoboda pozwoli im jeszcze kiedykolwiek zaznać szczęścia?

Reżyserka filmu „Mustang” zmierzyła się z niezwykle trudnymi kwestiami dotyczącymi jej rodzimej Turcji. Pod powłoką nowoczesności i rozwoju kryją się bowiem rządy twardej męskiej ręki, która nie pozwala tureckim kobietom zaznać wolności. Ten przerażający obraz przymusowych małżeństw nie nasuwa z pewnością zbyt dobrego wrażenia i opinii. Choć obce kultury powinno się szanować i akceptować, nie można bezczynnie stać obok takiego handlu kobiecymi ciałami. Zachowanymi w czystości, bo to główny warunek do zawarcia małżeństwa. Obraz zacofania i specjalnych rytuałów przedmałżeńskich skłania do refleksji nad granicą kontroli wobec drugiego człowieka. Pozbawione swojego dotychczasowego życia dziewczynki będą musiały odnaleźć się ponownie w nowej, narzuconej im rzeczywistości. Jak się okazuje – każda przeżywa daną sytuację na swój sposób. Wszelkie nastoletnie bunty znane nam z własnego doświadczenia czy też otoczenia nie mogą się równać próbie odzyskania swojej wolności – swojego życia i możliwości decydowania o sobie.

W obrazie zachwyca przede wszystkim świetna gra aktorska pięciu sióstr. To one tworzą tę historię, przedstawiają ją w konkretnym i przemyślanym świetle. Tutaj wielkie brawa należą się Deniz Gamze Ergüven za ogrom pracy reżyserskiej oraz nad scenariuszem. Fabuła pochłania niemal od samego początku i nie pozwala ani na chwilę przejść spokojnie wobec przedstawianych scen. Dotyczy to zarówno pełnych radości dziewczynek, czasu ich przetrzymywania w domu, jak i przeznaczania do zamążpójścia. Każdy z tych etapów został omówiony w bardzo przejrzysty i ciekawy sposób. A co więcej, razem składają się one na spójne dzieło. Realizacja filmu stoi na wysokim poziomie, co dodatkowo wpływa na korzystny odbiór dzieła. Nominowany do tegorocznych Oscarów i Złotych Globów ostatecznie nie zdobył najważniejszych statuetek, lecz poczucie jego klasy i równości wobec pozostałych kandydatów pozostaje.

„Mustang” to film nietypowy, kontrowersyjny i odważny. Tak samo jak jego główne bohaterki. Wyrażenie sprzeciwu wobec zmniejszania własnej wolności wymaga bowiem niezwykłej śmiałości. Tym bardziej w sytuacji, gdy przeciwko nam staje nasza własna rodzina. To opowieść o zupełnie innej kulturze, ale też siostrzanej miłości, wsparciu i wewnętrznej tragedii. Cieszę się, że ten temat został poruszony i to w tak sprawny sposób. Czasem po prostu nie mogę wyjść ze zdumienia, jakie straszne rzeczy wciąż dzieją się na świecie. A o wszystkim decydują przecież wciąż ludzie.

Moja ocena: 8/10